سابقه تاریخی ازغند همانطوریکه بیان شد به قبل از اسلام برمیگردد، اما ما متاسفانه سند محکمی که بتوانیم دقیقاً گفته هایمان راثابت کنیم نداریم . برای نمونه ما بقایای مسجدی درقسمت شمال شرقی روستا داریم که به زبان محلی مسجد بلند مشهور است و مشهور خاص و عام است که محل اتشکده گبرها بوده و در حدود 1333شمسی،در روستا حرفهایی که چند قطعه لوازم در دهلیز زیر مسجد بلند،توسط سه غلامرضای مشهور موقع ابگیری پیدا و چون انها دهقان ارباب حاجی باصری بوده اند کسی هم پیگیری نکرده که که چی و از چه نوعی بوده و دیگر اثار قبرهای گبرها را داریم که بر اثر گذشت زمان و نبش قبر کردن جویندگان عتیقه جات ازبین رفته و همچنین محلی که باغ و قناتی که فقط اسمش مانده و مشهور به باغ (صُمعه) که همان عبادتگاه زرتشتیان یعنی صومعه میباشد درشرق روستا داریم .
ارگ ازغند قلعه ای کوچک بوده متعلق به حاکم، که بر بلندای تپه ای طبیعی، درون قلعۀ بزرگتری بنا شده بوده است. با این فرض که ارگ حکومتی همین ارگ کنونی بوده باشد.
شيخ الاسلام دين و دنيا حضرت عبدالرشيد فرزند بزرگ شيخ جام بوده که به شهر ازغند پيشواي مومنان و مسلمانان گرديده بود. نقل است که در شهر ازغند از اسماعيليان زيادي ب...
يکي از وقف هايي که همه اهالي ازغند آنرا مي شناسند، قنات محراب ميباشد. که واقف آن يکي از سادات اولاد امام سجاد(ع) بنام مير محمد صالح (ره) احتمالااز اهالي اصفها...
در شمال غربي روستا صخره اي مخروطي شكل بلندي را نشان دادند، كه « باغ قلعه » ناميده ميشد. مي گفتند بر فرق اين قلّه، قلعه اي است ساخته شده از سنگ و آهك و...
ازآثارگذشته ازغند حفره های داخل زمین برای زندگی است که سومب گفته میشود که در گوشه و کنار روستا و بعضی از نقاط کوهستان دیده میشود
مساجد جامع همیشه کانون تجمع و توجه اهالی هر آبادی، اعم از شهر یا روستا است . مسجد جامع با سه تعبیر زیر تفسیر میشود
اطلاعاتي که ما داريم از اين قرار است که، حاج علي محمد جّدخادمي ها، در حدود سالهاي 1300 شمسی که صاحب کار شازده ها بوده درمحلي که قبلا همين درخت کاج وسرو فعلي بود...
درباره امامزاده محمد صالح ازغند تاکنون هيچ مکتوب يا دست نوشته اي غير از نوشته هاي روي سنگ قبر بدست ما نرسيده اينطور که از پدران و اجداد ما، در ازغند سينه به...